Leukemija je ozbiljna bolest koja može dugo ostati neprepoznata zbog svojih suptilnih i često nespecifičnih simptoma. Ključno je biti svestan rizičnih faktora i simptoma kako bi se bolest otkrila što ranije, jer rana dijagnoza povećava šanse za uspešnije lečenje.
Šta je leukemija?
Leukemija je kancer koji zahvata krv i koštanu srž, gde nastaje proizvodnja krvnih ćelija. Ključna karakteristika je nekontrolisano razmnožavanje nezrelih belih krvnih zrnaca (leukocita), koje ometaju normalno funkcionisanje zdravih krvnih ćelija. Postoji više vrsta leukemije, koje se razlikuju po brzini progresije i tipu zahvaćenih ćelija.
Vrste leukemije
- Akutna leukemija
- Brz rast nezrelih krvnih ćelija.
- Najčešća kod dece.
- Simptomi se brzo pogoršavaju.
- Zahteva hitno i intenzivno lečenje.
- Hronična leukemija
- Sporiji rast i uključivanje zrelih krvnih ćelija.
- Razvija se postepeno.
- Simptomi su u početku blagi, ali se pogoršavaju tokom vremena.
Najčešći simptomi
- Anemija: Slabost, bledilo, brzo zamaranje, problemi sa srcem.
- Trombocitopenija: Pojava modrica, sitnih krvarenja po koži (petehije), krvarenje desni.
- Oslabljen imuni sistem: Česte infekcije zbog smanjenog broja zdravih leukocita.
- Bolovi i nelagodnost: Bol u kostima, uvećana slezina (bol u gornjem delu stomaka), glavobolja.
- Opšti simptomi: Noćno znojenje, nagli gubitak težine, povraćanje.
Uzroci i faktori rizika
Iako tačan uzrok leukemije nije poznat, smatra se da je rezultat kombinacije genetske predispozicije i spoljašnjih faktora, poput izloženosti radijaciji, hemikalijama, pušenju i određenim virusima.
Prevencija i rano otkrivanje
- Redovni lekarski pregledi i analiza krvi mogu pomoći u ranom otkrivanju.
- Obratite pažnju na simptome poput neobjašnjivog zamaranja, čestih infekcija ili neobičnih modrica.
- Izbegavajte faktore rizika poput pušenja i izlaganja štetnim hemikalijama.
Lečenje
Lečenje zavisi od vrste i stadijuma leukemije i može uključivati:
- Hemoterapiju
- Terapiju zračenjem
- Transplantaciju koštane srži
- Ciljanu terapiju ili imunoterapiju
Podrška i svest
Priče poput one o hrvatskoj pevačici Moreni Marjanović i legendarnom sportisti Siniši Mihajloviću podsećaju nas na važnost svesti o ovoj bolesti. Podrška obolelima i njihovim porodicama, kao i ulaganje u istraživanje i unapređenje terapija, ključni su za borbu protiv leukemije.